“Tworzenie domowej atmosfery niewiele ma wspólnego z technologią - w każdym razie pozostaje ona niewątpliwie na dalszym planie”
Witold Rybczyński
Wydawnictwo Karakter, 2019
Chociaż Witold Rybczyński, to przede wszystkim znany i doceniany architekt, to jego książka Dom. Krótka historia idei nie jest pozycją stricte o aranżowaniu wnętrz. Dom... to opowieść o emocjach, o ludziach, o wydarzeniach. O tym, co składa się na poczucie komfortu i intymności. O tym co sprawia, że otaczające Nas ściany nie są jedynie kolejnym pomieszczeniem, w którym przebywamy a przestrzenią wyjątkową, bo domową.
Na uwagę zasługuje wizualny aspekt książki. Pozycja wydawnictwa Karakter, nie narzuca się czytelnikowi wyrazistymi kolorami, niecodziennym rozmiarem czy wyjątkową objętością stron. Jednak jej twarda oprawa, gramatura użytego papieru, smukły kształt książki oraz kompozycja stron sprawiają, że lektura jest wyjątkowa. Dzięki temu, że na okładce umieszczono obraz Emanuela de Witte Wnętrze z kobietą przy wirginale, jeszcze przed rozpoczęciem lektury możemy obcować ze sztuką. Ten obraz oraz wiele innych dzieł wykorzystanych w książce, doskonale korespondują z tematyką recenzowanej pozycji. Wybór takiej kompozycji podkreśla to, że autor jest ekspertem w omawianym temacie.
Formą literacką zastosowaną w książce jest esej. Wybór ten pozwolił Rybczyńskiemu na przedstawienie treści w lekkim tonie, unikanie skomplikowanego nazewnictwa naukowo-technicznego. Zabieg ten doskonale pasuje do treści jaką odnajdziemy w książce. W dziesięciu rozdziałach, z których każdy może stanowić osobną zamkniętą całość, autor omawia zagadnienia intymności i prywatności, domowości, wygody i przyjemności, swobody, praktyczności, surowej prostoty, komfortu i samopoczucia. Jak doskonale widać, wszystkie wymienione zagadnienia nawiązują do sfery odczuć, która jest dla autora kluczowa w odpowiedzi na pytanie, jak zdefiniować idee domu.
Dom. Krótka historia idei to również podróż przez style architektoniczne, mody urządzania wnętrz (przemijające i powracające). To przedstawiony w sposób chronologiczny przekrój zmian jakie zachodziły podczas budowy samego budynku – układu i zastosowania pomieszczeń. Na kartach książki odnajdziemy znane nazwiska osób związanych z architekturą, sztuką i szeroko pojętym projektowaniem. Wyjątkowo ciekawie na finalny wygląd domu, został przedstawiony wpływ Ralpha Laurena, w pierwszej kolejności kojarzonego z projektowaniem mody. Autor książki uważa, że związki między ubraniem a urządzaniem domu mają bardzo stare tradycje. Styl amerykański proponowany przez Laurena, sprawia nie tylko wrażenie, że “już skądś to znamy” ale wręcz wzbudza poczucie głębokiej nostalgii. Inną ważną postacią wymienioną w książce, a mającą ogromny wpływa na panującą modę, jest Madame de Pompadour – faworyta króla Francji Ludwika XV. To właśnie ona jest przedstawiona jako personifikacja wpływu kobiet na architekturę domu w XVI w. Rybczyński ogólnie jest zdania, że to kobiety mają znacznie lepsze od mężczyzn wyczucie komfortu domowego.
Recenzowany tytuł to pozycja, którą docenią nie tylko te osoby, które interesują się architekturą, architekturą wnętrz czy historią sztuki. Lektura esejów Witolda Rybczyńskiego to doskonały sposób, aby poszerzyć swoją ogólną wiedzę tematyczną związaną z historią budowy przestrzeni do mieszkania, pracy czy spotkań towarzyskich. To również przyczynek do przemyśleń nad tym co dla nas samych oznacza idea domu, jak definiujemy poczucie komfortu. Dom. Krótka historia idei to bardzo inspirujący tytuł - istnieje spora szansa, że po lekturze zechcemy odświeżyć otaczającą nas przestrzeń, tak aby była jeszcze bardziej nasza.
Luty 2024, Agnieszka Sojka