Marek Borucki  - historyk, absolwent Uniwersytetu Gdańskiego i  Uniwersytetu Warszawskiego, na którym uzyskał doktorat z historii Włoch. Długoletni nauczyciel historii w warszawskich liceach. Jest autorem wielu książek naukowych i popularnonaukowych na temat historii i kultury polskiej m.in. W kręgu króla Stanisława, Ilustrowana historia Polski  czy Polskie gniazda literackie (na podstawie tekstu z okładki).

Ocalić od zapomnienia

Nasz folklor ocalony jest pozycją, która należy do serii Ocalić od zapomnienia, wydawanej  przez wydawnictwo MUZA. Celem tego zbioru jest zachowanie pamięci o polskich zwyczajach, tradycjach i obrzędach orasz szeroko pojętym polskim folklorze. Serię tworzą niezależne od siebie publikacje różnych autorów, z których czytelnik może dowiedzieć się m.in. o wyposażeniu domu wiejskiego w Polsce, poznać ginące zawody, obejrzeć dawne zastawy stołowe, podążyć śladami polskich bitew czy poszerzyć wiedzę o tradycjach związanych z polskim stołem i spotkaniom rodzinnym. A to tylko cześć tematów poruszanych przez autorów. Od 2003 roku wydano już  22 tomy tej serii.

Co się kryje pod strzechą?

W omawianej w recenzji książce autor skupia się na przedstawieniu czytelnikowi dorobku materialnego 12 regionów Polski: Podkarpacia, Małopolski, Śląska, Ziemi lubuskiej, Wielkopolski, Kujaw, Mazowsza, Kurpi, Lubelszczyzny, Podlasia, Warmii i Mazur oraz Pomorza i Kaszub. Każdy rozdział rozpoczyna się od części historycznej omawianego rejonu, której towarzyszą przepisy na tradycyjne potrawy regionalne. Główną część stanowi przedstawienie i omówienie wybranych skansenów znajdujących się na terenie danego regionu. We wstępie do książki Marek Borucki wyjaśnia dlaczego ochrona skansenów jest tak ważna, jaki mają one wpływ na społeczeństwo oraz przedstawia początki ochrony tych zanikających elementów polskiego krajobrazu.

Folklorem polskim zaczęłam  interesować się kilka lat temu i przez ten czas przez moje ręce przewinęło się wiele książek na ten temat. Nasz folklor ocalony zdobył moje serce dzięki temu, że jest nie tylko prostą w odbiorze pozycją popularnonaukową na temat danych regionów, jakich wiele jest na rynku wydawniczym. Książka spodobała mi się dlatego, że można ją traktować także jako przewodnik turystyczny, chociaż docelowo nim nie jest. Marek Borucki bardzo dokładnie opisał wybrane przez siebie muzea wsi polskiej, jak często nazywane są także skanseny. Zarys historyczny nie jest częścią obciążającą, która może zniechęcić niektórych czytelników nieprzepadających stricte za historią ze szczegółami. Informacje mają przede wszystkim wprowadzić  w temat. Tekst skupia się na omówieniu co można zobaczyć w danym miejscu i które miejsca powinny przyciągnąć naszą uwagę podczas pobytu. Na kartach książki pojawiają się także informacje o imprezach plenerowych, które odbywają się cyklicznie. Spodobały mi się również ciekawostki związane z daną lokalizacji, np. w Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu kręcono sceny do wielu filmów m.in. do Ogniem i Mieczem w reż.  Jerzego Hoffmana czy Pana Tadeusza w reż.  Andrzeja Wajdy. Natomiast z rozdziału poświęconego  Muzeum Wsi Łowickiej możemy dowiedzieć się, że Łowiczanie twierdzą, że mundury papieskiej gwardii szwajcarskiej wzorowane są na stroju łowickim. Całość uzupełniają informacje kontaktowe i duża ilość zdjęć idealnie wkomponowanych w tekst.

Nasz folklor ocalony to książka, którą mogę polecić każdemu. Nie ważne czy jesteś uczniem poszukującym informacji na lekcje, dyletantem, który dopiero poznaje świat polskiego folkloru czy miłośnikiem przygód i podróży po Polsce. Ta książka na pewno odkryje przed Tobą nowe informacje i być może zachęci Cię do zobaczenia opisanych miejsc na żywo.

Katarzyna Pośrednik

Marek Borucki, Nasz folklor ocalony, Wydawnictwo MUZA 2014.

Inne książki z serii Ocalić od zapomnienia dostępne w naszej Bibliotece