Język polskiJęzyk angielskiJęzyk francuskiJęzyk ukraińskiJęzyk niemiecki
Fe! Nieładnie!
Tak nie powinno się wychowywać dzieci! Dzisiaj stosowanie takich metod jest nawet zakazane! Nie wolno straszyć dzieci karami i prześladowaniem! A przecież kiedyś tak właśnie próbowano dzieci wychowywać! I chyba warto o tym wiedzieć. Choćby po to, żeby docenić dobrodziejstwa dzisiejszego, nowoczesnego wychowania.

?Złota różdżka?, czyli zbiór wierszyków-horrorków, powstała ponad 170 lat temu w Niemczech. Zdobyła ogromną popularność, miała kilkadziesiąt wydań, czytały ją dzieci (i dorośli!) w wielu krajach.

Dziś wierszyki te, choć są pełne dramatów i obrazów przemocy, pobudzają dzieci raczej do śmiechu. I to nie z tych tragicznych zdarzeń, ale z tego, że ktoś mógł dzieciakom taki kit wciskać!

Proponujemy Wam (trochę dla rozrywki, a trochę dla wiedzy) dwa takie horrory z ilustracjami z polskiego wydania z roku 1892.
PRZYGODA ZŁEGO JÓZIA

Józio był to zły ladaco.
Wszystkim płatał psot tysiące:
bił lokaja, bił służące,
koty, psy, choć nie miał za co.

Łowił muchy do pudełka
i obrywał im skrzydełka,



i zabijał śliczne ptaszki,
łamał meble dla igraszki.



Darł książeczki
w kawałeczki.

Nawet bił, choć go pieściła,
niańkę, co go wykarmiła!



Raz gdy na podwórku był,
piesek z miski wodę pił.
Hajże! psotnik do biczyka,
i po cichu się przemyka
i zbił pieska, co miał sił.



Bez przyczyny dręczyć grzech;
piesek zawył ? Józio w śmiech.
Lecz po śmiechu często łzy ?
piesek mądry myśli sobie:
?Kiedy Józio taki zły,
to i ja mu na zlość zrobię?.
I nim ruszył w swoją drogę,
piesek Józia łap za nogę,
?Masz za moje, teraz skacz!?.
Krew prysnęła, Józio w płacz.



Gwałtu! boli! ? spuchła nóżka,
położono go do lóżka,
nie mogł ruszyć się jak kloc,
ani zasnąć całą noc.



Przyszedł doktor i z apteki
przyniesiono gorzkie leki.
Biedny psotnik, aby żyć,
choć niedobre, musiał pić;
Dano obiad ? piesek siadł
i za Józia wszystko zjadł.

Oj! od złości strzeżcie się,
bo złym zawsze bywa źle!


O JULECZKU CO  MIAŁ ZWYCZAJ SSAĆ PALEC

?Ja wychodzę po ciasteczka? ?
Rzekła Mama do Juleczka.
?Sprawiajże się tu przykładnie,
Nie ssij palców, bo nieładnie,
Bo kto palec w buzię tłoczy,
Zaraz krawiec doń wyskoczy
Z nożycami zły okrutnie
I paluszki niemi utnie?.



Julek przyrzekł słuchać mamy,
Lecz nie wyszła jeszcze z bramy,
A już nieposłuszny malec
Myk do buzi duży palec!



Wtem ktoś z trzaskiem drzwi otwiera,
Wpada krawiec jak pantera
I do Julka skoczy żwawo.
Nożycami w lewo, w prawo
Uciął palec jeden drugi,
Aż krew trysła we dwie strugi.



Julek w krzyk, a krawiec rzecze:
Tak z nieposłuszeństwa leczę!

Wraca mama, aj! Wstyd! Bieda!
Juleczkowi ciastek nie da,
Bo kto mamy nie usłucha,
Temu dosyć bułka sucha.

Płacze Julek, żal niebodze,
A paluszki na podłodze.


Ilustracje pochodzą z polskiego wydania ?Złotej rószczki? (pisownia z okładki) z roku 1892, wydanej w Petersburgu, nakładem Towarzystwa M.C. Wolff (domena publiczna)